𝐁𝐢́ 𝐚̂̉𝐧 𝐧𝐠𝐮𝐲𝐞̂𝐧 𝐦𝐚̂̃𝐮 𝐛𝐢𝐞̂̉𝐮 𝐭𝐮̛𝐨̛̣𝐧𝐠 𝐭𝐡𝐚̂̀𝐧 𝐒𝐡𝐢𝐯𝐚 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 𝐓𝐡𝐚́𝐩 Đ𝐨̂𝐢 𝐨̛̉ 𝐁𝐢̀𝐧𝐡 Đ𝐢̣𝐧𝐡

 Một trong 2 khối tháp trong quần thể tháp Hưng Thạnh (còn gọi là Tháp Đôi) ở thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định có một bệ thờ thần Shiva theo tín ngưỡng của dân tộc Chăm rất hoàn chỉnh.

Kết hợp với Linga và Yoni là biểu hiện đặc tính âm của thần Shiva. Linga kết hợp với Yoni tạo nên một bệ thờ hoàn chỉnh được coi là sự hòa nhập âm dương. Yoni có thể được khắc tạc liền khối với Linga, hoặc có thể khắc tạc riêng lẻ gá lắp với Linga. Yoni thường được chế tác hình vuông hay hình tròn, có vòi dẫn nước vươn ra, lòng thường trũng để khi làm lễ nghi tôn giáo, nước tắm Linga được dẫn qua Yoni chảy ra vòi trở thành nước thiêng, uống nước này người Chăm quan niệm sẽ được nhiều phúc lộc may mắn, con cháu đầy đàn... Bộ ngẫu tượng Linga-Yoni có kích thước nhỏ thường được đặt thờ trong lòng tháp, tượng lớn thì đặt ở ngoài sân, nhưng vòi Yoni bao giờ cũng quay về hướng Bắc. Khi hành tế, giáo sĩ Balamôn làm lễ xong, đi vòng từ phải sang trái (ngược chiều kim đồng hồ) lấy nước thiêng hứng từ vòi Yoni chảy ra ban phát cho tín đồ.

Tháp Đôi được xác định xây dựng trong khoảng thời gian từ thế kỷ XII đến thế kỷ XIII.

Có rất ít người đến chiêm ngưỡng di tích này biết rằng, trong lòng Tháp Đôi là một bệ thờ phục chế.

Theo bản vẽ của H.Parmentier thực hiện vào những năm đầu thế kỷ XX, khi ông nghiên cứu tại di tích Tháp Đôi (Quy Nhơn), lúc đó trong ngôi tháp Bắc có một bệ thờ Linga-Yoni cao 2,1m; phần Linga cao 0,5m; Yoni hình tròn-đường kính 1,3m; dày 0,20m; vòi Yoni dài 0,35m. Từ bản vẽ này, Ban Quản lý di tích Bình Định đã phục chế theo tỉ lệ 1/1 một tượng thờ Linga-Yoni bằng đá tương tự đặt thờ trong ngôi tháp này.

Henri Parmentier (1871 - 1949) là một nhà khảo cổ học người Pháp, chuyên gia nghiên cứu về văn hóa Chăm Pa cổ xưa. Ông góp phần quan trọng trong việc thu thập, bảo tồn những hiện vật thuộc nền văn hóa người Chăm tại Mỹ Sơn và phục hồi các di tích Angkor ở Cao Miên.

Hiện vẫn chưa thấy có tài liệu ghi chép thông tin nguyên mẫu của bệ thờ thần Shiva của Tháp Đôi đang ở đâu - và đây vẫn đang là điều bí ẩn.