𝐓𝐞̂𝐧 𝐭𝐨̂𝐢 𝐥𝐚̀ 𝐭𝐞̂𝐧 𝐦𝐨̣̂𝐭 𝐜𝐚̂𝐲 𝐜𝐚̂̀𝐮

Tên tôi là Hiền Lương — tên một cây cầu bắc ngang sông Bến Hải, chia cắt đôi miền đất nước suốt mấy mươi năm khói lửa. Nhưng cũng là cây cầu đã chứng kiến những giọt nước mắt đoàn tụ, những bàn tay níu nhau sau bao mùa chia lìa. Và trên hết, đó còn là nhịp cầu nối giữa quá khứ và hiện tại trong chính gia đình tôi. 

Năm 1972, bố tôi còn rất trẻ. Vừa tốt nghiệp trường sĩ quan lục quân, ông kịp cưới mẹ tôi trước khi vào chiến trường, nhận nhiệm vụ đóng quân ở Quảng Trị — nơi hòn tên mũi đạn không biết lúc nào sẽ gọi tên mình. Đó cũng là năm chiến tranh ở miền Trung khốc liệt hơn bao giờ hết. 

Giữa chiến trường đỏ lửa, khi nghe tin mẹ tôi mang bầu, trong một lá thư gửi về cho mẹ, bố dặn: “Nếu sinh con gái đặt tên là Thủy Chung, sinh con trai đặt tên là Hiền Lương… để mai này con lớn, con hiểu bố mẹ gửi gắm điều gì trong cái tên ấy”. Khi đó bố không biết mình còn có cơ hội trở về để gọi tên đứa con sắp chào đời hay không. 

Những lá thư đi qua rừng bom, suối đạn mà về được đến tay mẹ, quý giá như phép màu. Rồi trong một trận trinh sát, bố bị thương. Hai đồng đội thân thiết không may hy sinh ngay bên cạnh. Bố được quân y chuyển về tuyến sau điều trị. Đơn vị mất thông tin tưởng bố không qua khỏi, đã gửi tin về quê. Trong lá thư đẫm nước mắt, các đồng đội dặn dò mẹ tôi: “Chị hãy thay anh nuôi cháu Hiền Lương lớn khôn”. 

Mẹ tôi khi ấy vừa sinh con vừa nhận công tác mới ở Trường Đảng tỉnh Nam Định. Tin dữ khiến mẹ suy sụp, cân nặng chỉ còn 35kg. Không biết vịn vào đâu để mẹ vượt qua những ngày tháng đen tối ấy.

Nhưng rồi, chiến tranh cũng có lúc buông tay. 

 May mắn, sau những tháng ngày dài điều trị, bố hồi phục tâm lý, sức khoẻ và trở về — vào đúng lúc tôi đã hơn hai tuổi, bập bẹ biết nói. Bà nội tôi khi còn sống thỉnh thoảng lại kể: “Hồi đó, mày nhất định không chịu gọi bố là bố. Chỉ gọi chú, rồi lại học theo chú út, líu lo gọi “anh Vinh”. Mỗi lần thấy bố mày đi làm ở huyện về, cứ tíu tít gọi: “Bà ơi, lấy gạo thổi cơm anh Vinh ăn!” làm cả nhà cười mãi. 

 Nhiều năm sau lớn lên, tôi mới hiểu tại sao bố lại đặt cho mình một cái tên đặc biệt như vậy. Không chỉ là tên một cây cầu, Hiền Lương còn là nỗi khắc khoải sum họp mà bố mẹ tôi gửi gắm vào đứa con đầu lòng. 

 Tôi đã đôi ba lần về thăm di tích cầu Hiền Lương, nơi con sông Bến Hải hiền hòa nay đã không còn vết chia cắt. Mỗi lần đứng trên cây cầu lịch sử, lặng ngắm lá cờ đỏ sao vàng tung bay, tôi lại thấy trong lòng nhiều xúc cảm. Vẫn nghe thầm thì trong gió là câu chuyện của một chàng sĩ quan trẻ năm xưa và sự may mắn của số phận để bố được trở về. 

 Lần này, tôi trở lại cầu Hiền Lương không chỉ một mình mà đi cùng những người thân yêu. Chúng tôi đã có khoảng thời gian thật ý nghĩa để cùng nhắc lại kỷ niệm của bố, của mẹ, và của cái tên đã nối gia đình tôi qua bao biến cố. Đứng đó, tôi thấy mình bé nhỏ nhưng thật tự hào - vì tên mình là Hiền Lương, tên một cây cầu đã từng oằn mình gánh chịu chia lìa, để rồi hiền hòa nối liền đôi bờ đất nước.